ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΛΕΠΤΟΚΑΡΙΔΟΥ:
Το Ατελιέ μου «Η Ευρώπη »
Ο θεσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι το όραμα της οικοδόμησης μιας ενιαίας Ευρώπης, όπου οι λαοί πέρα από τη δική τους ξεχωριστή συνείδηση, θα νιώθουν ότι έχουν μια κοινή πατρίδα και ότι είναι πολίτες της Ευρώπης. Βασικός σκοπός της συγκεκριμένης εργασίας ήταν ένα πολιτιστικό ταξίδι γνωριμίας με αξιοθέατα και μνημεία, ζωγράφους και καλλιτεχνικά ρεύματα των χωρών-μελών της Ε.Ε., όπου μέσα από δραστηριότητες ζωγραφικής, δημιουργίας παιχνιδιού και παρουσιάσεις, οι μαθητές να ανακαλύψουν, να εκφραστούν, να δημιουργήσουν και να βιώσουν την Ευρώπη ως έναν κοινό πολιτιστικό χώρο. Επίσης να νιώσουν ότι είναι φορείς ενός ενιαίου πολιτισμού, όπου ο κάθε λαός τοποθετεί τη δική του πινελιά σε έναν πολύχρωμο, εντυπωσιακό και πλουραλιστικό πίνακα ζωγραφικής, και να γίνουν οι ίδιοι φορείς πολιτισμού στα πλαίσια της Ε.Ε και να αποκτήσουν μια κοινή ευρωπαϊκή ταυτότητα. Επιμέρους σκοπός ήταν η κατανόηση από μέρους των μαθητών, ότι η Ελλάδα με την πλούσια πολιτιστική της κληρονομιά και τη βαθιά επιρροή της στις χώρες της Ευρώπης, αποτελεί κιβωτό πνεύματος και πολιτισμού και τους παρέχει τα εχέγγυα της ίσης αντιμετώπισης ως πολίτες της ΕΕ.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Με την ολοκλήρωση της εργασίας μου αισθάνομαι την ανάγκη να απευθύνω ένα ολόψυχο ευχαριστώ σε όσους στάθηκαν δίπλα μου σε αυτή την προσπάθεια και με βοήθησαν να την φέρω σε πέρας.
Πρώτα απ’ όλους θα ήθελα να ευχαριστήσω την επιβλέπουσα επιμορφώτρια, Λέκτορα κα. Φωτεινή Ασδεράκη, για την υποστήριξη που μου παρείχε στην παρούσα εργασία.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ οφείλω στον Διευθυντή του σχολείου μου κ. Σπύρο Κυριαζίδη και στις συναδέλφους μου, την κα. Μαρία Παραλίκα, εκπαιδευτικό Αγγλικής Γλώσσας και την κα. Χρυσούλα Βαρσάμη, εκπαιδευτικό εικαστικών, για την βοήθειά και τη συνεργασία τους.
Τέλος ένα ξεχωριστό ευχαριστώ στη συνάδελφο κα. Ευαγγελία Βαρσάμη για τις πολύτιμες συμβουλές και τις εποικοδομητικές παρατηρήσεις της.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το όραμα της ενιαίας Ευρώπης δεν εξαντλείται στον οικονομικό τομέα. Δεν είναι μόνο σύγκλιση οικονομιών και αριθμών, είναι όραμα σύγκλισης σε όλα τα επίπεδα: θεσμών, αξιών, πολιτισμών. Είναι το όραμα της οικοδόμησης μιας ενιαίας Ευρώπης, όπου η παρουσία των συνόρων θα είναι ελάχιστα αισθητή. Οι λαοί, πέρα από τη δική τους ξεχωριστή συνείδηση, θα νιώθουν ότι έχουν μια κοινή πατρίδα, είναι πολίτες της Ευρώπης. Θα νιώθουν ότι είναι φορείς ενός ενιαίου πολιτισμού, αυτού του πολύχρωμου, πλούσιου και λαμπερού πίνακα ζωγραφικής, όπου ο κάθε λαός τοποθετεί τη δική του πινελιά. Θα βιώνουν την Ευρώπη ως ενιαίο χώρο, ως σύνθετη ολότητα, ως χώρο συνάντησης και αλληλεπίδρασης πολιτισμών που όλοι μαζί απαρτίζουν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Ο τομέας του πολιτισμού διαδραματίζει ουσιώδη ρόλο λαμβάνοντας υπόψη τις πολυάριθμες κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές του συνέπειες. Επομένως, ο πολιτισμός κατέχει θεμελιώδη θέση στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Ο πολιτισμός αποτέλεσε, από πολύ νωρίς, ένα από τα βασικά ζητήματα με τα οποία καταπιάστηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση, μολονότι από την αρχή, η φιλοδοξία μιας κοινής πολιτιστικής πολιτικής θεωρήθηκε ως ένα από τα πιο ακανθώδη θέματα, καθώς προσέκρουε στις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας. Ακόμη και σήμερα, δεν υφίσταται κανένα ευρωπαϊκό όργανο αποκλειστικά αρμόδιο για το σύνολο των υποθέσεων του πολιτισμού [1].
Η πρώτη απόπειρα διαμόρφωσης ενός οργάνου επιφορτισμένου με θέματα πολιτισμού έλαβε χώρα το 1950 με τη δημιουργία του «Ευρωπαϊκού Κέντρου Πολιτισμού» με έδρα τη Λοζάννη, το οποίο είχε ως κύριο σκοπό να προσφέρει ένα χώρο συνάντησης των αντιπρόσωπων του πολιτισμού. Το Κέντρο προέβη στην υλοποίηση ενός σημαντικού αριθμού σχεδίων, όπως τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Πολιτισμού, το οποίο με τη βοήθεια ιδιωτικών κεφαλαίων πραγματοποίησε τα πρώτα εκπαιδευτικά και πολιτιστικά σχέδια ευρωπαϊκού χαρακτήρα [2].
Η συνθήκη του Μάαστριχτ (1992), σηματοδοτεί και την πρώτη ουσιαστική και έκδηλη διατύπωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τα θέματα του πολιτισμού. Το άρθρο 128 υπογραμμίζει χαρακτηριστικά ότι, η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να ενθαρρύνει την πολιτιστική συνεργασία μεταξύ των Κρατών-μελών και να συμπληρώσει τη δράση της στους ακόλουθους τομείς: βελτίωση της διάδοσης του πολιτισμού και της ιστορίας των ευρωπαϊκών λαών, συντήρηση και προστασία της πολιτισμικής κληρονομιάς, συνεργασία και πολιτιστικές ανταλλαγές, καλλιτεχνική και κινηματογραφική δημιουργία. Αντιστοίχως, το άρθρο 151 της συνθήκης του Άμστερνταμ υποδεικνύει ότι, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει κυρίως να σέβεται και να προωθεί τη διαφορετικότητα των πολιτισμών της. Για το σκοπό αυτό, η Ε.Ε. χρησιμοποιεί μέσα για την υποστήριξη πολιτιστικών πρωτοβουλιών, όπως το πρόγραμμα «Πολιτισμός» και η δράση «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» [3].
Κατά τη δεκαετία του 1980, λαμβάνουν χώρα πολυάριθμες πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις ηγετών καθώς και σημαντικών προσωπικοτήτων των τεχνών και των γραμμάτων με κύρια επιδίωξη τη δημιουργία προγραμμάτων στήριξης και ενίσχυσης του πολιτισμού. Οι έντονες πιέσεις της γαλλικής σοσιαλιστικής κυβέρνησης και της υπουργού πολιτισμού της Ελλάδος, Μελίνας Μερκούρη - έχουν ως αποτέλεσμα το 1985 να διαμορφωθεί στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, ο θεσμός της «Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης» στοχεύοντας στην οργάνωση πολιτιστικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων με την οικονομική στήριξη της ΕΟΚ [4].
Κάθε χρόνο, δύο πόλεις ανακηρύσσονται Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης. Ο τίτλος αυτός σηματοδοτεί για τις συγκεκριμένες πόλεις μια μοναδική ευκαιρία να αναδείξουν την ευρωπαϊκή τους ταυτότητα, να βελτιώσουν τη συνεργασία τους με εθνικές και ξένες αρχές και γενικά να κάνουν την πολιτιστική τους ζωή πιο ζωντανή και ελκυστική. Στις πόλεις αυτές λαμβάνουν χώρα διάφορες εκδηλώσεις καθ' όλη τη διάρκεια του έτους και σε όλους τους πολιτιστικούς τομείς. Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι πολιτιστικές πρωτεύουσες έχουν μακροπρόθεσμα οφέλη για την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική τους ανάπτυξη [5].
Στόχος του θεσμού αυτού είναι η προβολή του πλούτου, της ποικιλομορφίας και των κοινών χαρακτηριστικών των ευρωπαϊκών πολιτισμών καθώς και τη συμβολή στην εμβάθυνση της αμοιβαίας γνωριμίας των ευρωπαίων πολιτών. Μια Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα, προκειμένου να είναι επιτυχημένη, δε χρειάζεται να είναι μεγάλη αλλά
χρειάζεται να είναι σε θέση να επιτύχει και να επιδείξει τόσο την μοναδικότητα της, όσο και την Ευρωπαϊκή της Διάσταση [6].
Από το 2010, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε τη χορήγηση σε κάθε Πολιτιστική Πρωτεύουσα βραβείου προς τιμήν της Μελίνας Μερκούρη. Το βραβείο δίνεται στην κάθε πόλη, όχι λιγότερο από τρεις μήνες πριν την έναρξη των εκδηλώσεων και είναι ύψους 1,5 εκατομμύρια. ευρώ. Το βραβείο αντικαθιστά την επιχορήγηση που δινόταν μέχρι τότε.
Ελληνικές πόλεις που επιλέχτηκαν ως Πολιτιστικές Πόλεις της Ευρώπης ήταν η Αθήνα (1985), η Θεσσαλονίκη (1997) και η Πάτρα (2006).
Το 1990 οι Υπουργοί Πολιτισμού ξεκίνησαν τον "Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Μήνα". Το γεγονός αυτό είναι παρόμοιο με αυτό της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας αλλά διαρκεί λιγότερο και απευθύνεται συγκεκριμένα σε χώρες της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης [7].
Έχουμε την τύχη να ζούμε σε μια χώρα που έχει να επιδείξει έναν λαμπρό πολιτισμό, από την αρχαιότητα έως και σήμερα και εκ των πραγμάτων αποτελεί κιβωτό πνεύματος και πολιτισμού. Ο πολιτισμός είναι το πολυτιμότερο αγαθό που έχει να επιδείξει η Ελλάδα, γιατί είναι ο τομέας στον οποίο έχει διακριθεί, τον γνωρίζει και τον αναγνωρίζουν και μπορεί να πρωτοστατήσει στην ενωμένη Ευρώπη.
Με γνώμονα λοιπόν ότι η Ελλάδα αποτέλεσε κοιτίδα πολιτισμού και παράδειγμα για όλη την Ευρώπη και όχι μόνο, καθώς και ότι θέματα πολιτισμού είναι οικεία και προσφιλή για τα παιδιά αυτής της ηλικίας, αποφασίσαμε να προσεγγίσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση ως ένα καλλιτεχνικό ατελιέ στο οποίο αφενός θα «ταξιδέψουμε», θα συλλέξουμε πληροφορίες για τα αξιοθέατα και τα μνημεία της κάθε χώρας-μέλους, θα γνωρίσουμε κύριες μορφές τέχνης, τεχνοτροπίες, καλλιτεχνικά ρεύματα και καλλιτέχνες όλης της Ευρώπης και αφετέρου θα εμπλακούμε, θα εκφραστούμε, θα δημιουργήσουμε και θα γίνουμε οι ίδιοι φορείς πολιτισμού στα πλαίσια της Ε.Ε αποκτώντας μια κοινή ευρωπαϊκή ταυτότητα.
Ο βασικός σκοπός της συγκεκριμένης εργασίας ήταν η ανάδειξη της Ευρώπης ως ένας κοινός πολιτιστικός χώρος, ώστε να προωθηθεί στους μαθητές η διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής ταυτότητας.
Κατά αρχάς ζητήθηκε από τους μαθητές να μεταβιβάσουν στους γονείς τους, προς υπογραφή, μία δήλωση γονικής συγκατάθεσης, με την οποία επέτρεπαν την ανάρτηση στο διαδίκτυο το παραγόμενο υλικό καθώς και φωτογραφίες των παιδιών από τη δράση τους στο πρόγραμμα. Από τους 19 μαθητές μόνο οι εννέα επέστρεψαν υπογεγραμμένες της δηλώσεις. Έτσι οι φωτογραφίες των μαθητών που χρησιμοποιήθηκαν στην εργασία είναι αποκλειστικά αυτών με γονική συγκατάθεση. Τα ονόματα των μαθητών της ΣΤ΄ τάξης αναφέρονται στο παράρτημα Α.
Οι επιμέρους στόχοι που τέθηκαν ήταν:
- Να συνειδητοποιήσουν και να αναδείξουν την μοναδικότητα του Ελληνικού Πολιτισμού ως αναπόσπαστο τμήμα της ποικιλομορφίας και της πολυπλοκότητας του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού.
- Να γνωρίσουν τα κράτη-μέλη της Ε.Ε
- Να εξερευνήσουν και να ανακαλύψουν τις σημαντικότερες εκφράσεις του πολιτισμού της κάθε χώρας-μέλους.
- Να αναδείξουν τα κύρια χαρακτηριστικά και τις τεχνοτροπίες των συνθέτουν τον πολιτισμό και τα έργα τέχνης κάθε χώρας-μέλους.
- Να ανακαλύψουν τους κύριους εκφραστές του πολιτισμού κάθε χώρας-μέλους.
- Να βρούνε ομοιότητες και διαφορές μεταξύ έργων τέχνης διαφορετικών χωρών-μελών.
- Να αντιληφθούν και να επισημάνουν την πιθανή επιρροή μεταξύ έργων,
ρευμάτων και τεχνοτροπιών διαφόρων καλλιτεχνών από διαφορετικά κράτη μέλη.
- Να εμπνευστούν από διάφορά Ευρωπαϊκά έργα και να συνθέσουν, να δημιουργήσουν το δικό τους Ευρωπαϊκό έργο.
- Να εντάξουν τους εαυτούς τους στον πολιτισμό και την ιστορία των κρατών-μελών.
- Να εκφραστούν μέσα από συγκεκριμένες τεχνοτροπίες.
Ιστορία - Αγωγή Πολίτη
Στα πλαίσια της ύλης του αναλυτικού προγράμματος της ΣΤ΄, υπάρχει ειδικό κεφάλαιο τόσο στην Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, όσο και στην Ιστορία, τα οποία αναφέρονται στον θεσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πριν ξεκινήσει λοιπόν αυτό το πολιτιστικό «ταξίδι» στην Ευρώπη, σε συνεργασία με τον διδάσκοντα συνάδελφο της ΣΤ΄ τάξης, εκμεταλλευτήκαμε την ευκαιρία των αντίστοιχων μαθημάτων και οι μαθητές/τριες διδάχτηκαν τα θέματα αυτά νωρίτερα από ότι ήταν προγραμματισμένα έτσι ώστε να προηγηθούν των δραστηριοτήτων, όπως:
- Πόσα και ποια είναι τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
- Τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. Την οργάνωση, τη λειτουργία και τις αρμοδιότητές τους.
- Την ένταξη και την πορεία της χώρας μας στην Ε.Ε.
- Οι σχέσεις μεταξύ των μελών-κρατών.
- Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των Ευρωπαίων Πολιτών.
Εφόσον οι μαθητές έλαβαν τις βασικές γνώσεις σχετικά με την ιστορία, τη δομή και λειτουργία της Ε.Ε. ακολούθησαν τρεις δραστηριότητες, οι οποίες σχεδιάστηκαν για να εξυπηρετήσουν το σκοπό και τους στόχους του προγράμματος. Για την υλοποίηση του προγράμματος χρησιμοποιήθηκε η διαθεματική προσέγγιση του θέματος. Για το σκοπό αυτό συνεργάστηκαν τρεις εκπαιδευτικοί σε τρία διαφορετικά διδακτικά αντικείμενα.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Δραστηριότητα 1η: 19 Μικροί Ξεναγοί
Η συγκεκριμένη δραστηριότητα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος της ευέλικτης ζώνης από την υπεύθυνη του προγράμματος και διήρκησε έξι διδακτικές ώρες. Εκτός όμως από το χρόνο που αφιερώθηκε εντός του μαθήματος οι μαθητές/τριες αφιέρωσαν χρόνο αναζήτησης πληροφοριακού υλικού και σε ώρες εκτός ωρολογίου προγράμματος.
Σκοπός της συγκεκριμένης δραστηριότητας ήταν να γνωρίσουν αντιπροσωπευτικά μνημεία και αξιοθέατα, φυσικά και τεχνικά, των κρατών – μελών της Ε.Ε.
Επιμέρους στόχοι της πρώτης δραστηριότητας ήταν οι μαθητές/τριες:
- Να συμμετέχουν ως ισότιμα μέλη στην ομάδα, να αναγνωρίζουν και να τηρούν τους κανόνες συζήτησης.
- Να εκφράζονται ελεύθερα περιγράφοντας τις εμπειρίες τους.
- Να αιτιολογούν και να τεκμηριώνουν τις απόψεις τους.
- Να κατανοούν την σημασία της από κοινού προσπάθειας για την επίτευξη των στόχων ενός έργου.
- Να αναλαμβάνουν ρόλους και να εργάζονται υπεύθυνα για την επίτευξη των στόχων τους ατομικών ή ομαδικών.
Περιγραφή Δραστηριότητας: Το «ταξίδι» ξεκίνησε στην Ευρώπη από μια γενικότερη συζήτηση στην ομάδα για το ποιες Ευρωπαϊκές Χώρες γνωρίζουν και σε ποιες από αυτές έχουν ταξιδέψει. Ο κάθε μαθητής περιέγραφε την εμπειρία του από το ταξίδι του, ανέφερε ποια μέρη-αξιοθέατα επισκέφτηκε και τι τον εντυπωσίασε. Αφού καταγράφτηκαν οι τοποθετήσεις των μαθητών, τους ζητήθηκε στην επόμενη συνάντηση να φέρουν όποιο υλικό διέθεταν από αυτό τους το ταξίδι (φωτογραφίες, καρτ-ποστάλ, video) και να κάνουν μια μικρή ξενάγηση στους συμμαθητές τους.
Με έναυσμα αυτές τις εμπειρίες των παιδιών, δόθηκε η ευκαιρία να τεθεί και μια κατάσταση προβληματισμού όσον αφορά στην ασφάλεια του εκάστοτε ταξιδιού τους εκτός χώρας.
Έγινε αναφορά στον αριθμό 112 τον οποίο μπορούν να καλέσουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όπου κι αν βρίσκονται στην Ε.Ε. από κινητό και σταθερό χωρίς χρέωση στη μητρική τους γλώσσα και να λάβουν βοήθεια από εξειδικευμένο προσωπικό [8].
Επίσης έγινε αναφορά στην Ευρωπαϊκή κάρτα ασφάλισης ασθενείας, η οποία κάρτα παρέχεται δωρεάν στους πολίτες της Ε.Ε. για πρόσβαση σε ιατρικά αναγκαία κρατική περίθαλψη, κατά την προσωρινή διαμονή τους σε ένα από τα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε., την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία και την Ελβετία [9].
Επιπλέον τονίστηκε ότι, για την αντιμετώπιση οποιουδήποτε άλλου προβλήματος κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, ακόμα και όταν ταξιδεύουν εκτός Ε.Ε, μπορούν να απευθυνθούν στην Ελληνική Πρεσβεία ή αν δεν υπάρχει στην συγκεκριμένη χώρα σε οποιαδήποτε άλλη πρεσβεία κράτους-μέλους της Ε.Ε.
Στη συνέχεια, κάθε μέλος της ομάδας, επέλεξε μία από τις χώρες της Ευρώπης (με εξαίρεση αυτή ή αυτές τις οποίες είχε ήδη επισκεφτεί) και ανέλαβε να συλλέξει γενικές πληροφορίες για αυτήν, να παρουσιάσει τα σημαντικότερα και αντιπροσωπευτικότερα μνημεία της και να επιλέξει αυτό που του/της έκανε την μεγαλύτερη εντύπωση. Κάθε μαθητής/τρια αιτιολόγησε την επιλογή του/της και έκανε μια μικρή έρευνα για την ιστορία, τους μύθους ή θρύλους που το συνοδεύουν, τον εμπνευστή του ή οτιδήποτε άλλο έκρινε σημαντικό.
Η λίστα των επιλογών των μαθητών διαμορφώθηκε ως εξής:
1.Big Ben (Αγγλία) [11], 2. Giant’s Causeway (Ιρλανδία) [12], 3. Atomium (Βέλγιο) [13], 4. Παρθενώνας (Ελλάδα) [14], 5. Σιαουλιάι (Λιθουανία) [15], 6. Πύλη του Βρανδεμβούργου (Γερμανία) [16], 7. Το πάρκο του Γκουέλ (Ισπανία) [17], 8. Ο ποταμός Rio Tinto (Ισπανία) [18], 9. Tο μνημείο των ανακαλύψεων (Πορτογαλία) [19], 10. Σπήλαιο Eisriesenwelt (Αυστρία) [20], 11. Χάλλστατ (Αυστρία) [21], 12. Lego land (Δανία) [22], 13. Αλατωρυχείο Βιελίτσκα (Πολωνία) [23], 14. Αμφιθέατρο των Φλαβίων (Ιταλία) [24], 15. Το μετρό της Στοκχόλμης (Σουηδία) [25], 16. Ο πύργος του Άιφελ (Γαλλία) [26], 17. Bigar Cascade (Ρουμανία) [27], 18. Βόρειο Σέλας (Φινλανδία) [28], 19. Η λίμνη Paterswoldse Meer (Ολλανδία) [29], 20. Tapolca (Ουγγαρία) [30]. Και τα κατέταξαν σε δύο κύριες ομάδες σε φυσικά και τεχνητά.
Τέλος, οι μαθητές, με το υλικό που συνέλλεξαν, δημιούργησαν από μία διαφάνεια στο power point, η οποία περιλάμβανε μία ή περισσότερες φωτογραφίες του φυσικού ή τεχνικού μνημείου, κείμενο με στοιχεία σχετικά με αυτό καθώς και ένα video, το οποίο αναζήτησαν στο YouTube, όπου αυτό ήταν εφικτό. Στη συνέχεια με το πρόγραμμα Ncesoft Flip Book Maker δημιουργήθηκε ένα περιοδικό με τον τίτλο «19 Μικροί Ξεναγοί».
Στις δύο τελευταίες διδακτικές ώρες οι μαθητές/τριες περιηγήθηκαν στο επίσημο site της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έπαιξαν ηλεκτρονικά παιχνίδια από τον σύνδεσμο «η γωνιά του παιδιού».
Δραστηριότητα 2η: «Το ατελιέ μου η Ευρώπη»
Η δεύτερη δραστηριότητα έλαβε δράση στο πλαίσιο του μαθήματος των καλλιτεχνικών και πραγματοποιήθηκε από την υπεύθυνη εκπαιδευτικό του μαθήματος σε συνεργασία με την υπεύθυνη του προγράμματος και ολοκληρώθηκε σε πέντε διδακτικές ώρες αλλά και επιπλέον ώρες εκτός σχολικού ωραρίου. Σκοπός της δεύτερης δραστηριότητας ήταν να γνωρίσουν οι μαθητές τους ζωγράφους της Ευρώπης και να δημιουργήσουν το δικό τους καλλιτεχνικό έργο, το οποίο θα ενσωματωνόταν σε έναν ενιαίο πίνακα.
Οι επιμέρους στόχοι της δεύτερης δραστηριότητας ήταν οι μαθητές/τριες:
- Να αναπτύξουν μια «ευαισθησία» απέναντι σε κάθε καλλιτεχνική δημιουργία.
- Να αναπτύξουν μια καλλιτεχνική κουλτούρα.
- Να γνωρίσουν και να εξερευνήσουν τα χαρακτηριστικά των κύριων καλλιτεχνικών ρευμάτων και τους σπουδαιότερους εκφραστές τους στον Ευρωπαϊκό χώρο.
- Να κατανοήσουν την αξία των ΤΠΕ για την αναζήτηση πληροφοριών και να διευρύνουν τη χρήση τους εντάσσοντάς τες στις δραστηριότητές τους.
- Να συνειδητοποιήσουν την αξία της συνεργασίας και της από κοινού προσπάθειας.
- Να χρησιμοποιούν την τέχνη ως πηγή έμπνευσης και να εκφράζονται μέσα από αυτή.
- Να βιώσουν την «ελευθερία» που σου παρέχει κάθε καλλιτεχνική έκφραση.
- Να ανακαλύψουν και να επιλέξουν τα υλικά που τα βοηθούν να εκφραστούν καλύτερα.
- Να αντλούν ευχαρίστηση από την ομαδική εργασία.
Περιγραφή Δραστηριότητας: Με αφορμή τους πίνακες ζωγραφικής, που κοσμούν τους τοίχους του σχολείου, ξεκίνησε μία συζήτηση σχετικά με τους ζωγράφους της Ευρώπης. Σε πρώτη φάση ζητήθηκε από τα παιδιά να αναφέρουν ποιους ζωγράφους γνώριζαν, αν ήξεραν κάποιο έργο τους ή ποιο ήταν το αγαπημένο τους θέμα.
Αφού καταγράφηκαν οι απόψεις των μαθητών, στην αίθουσα των Η/Υ τους ανατέθηκε να επιλέξουν έναν από τους ζωγράφους που αναφέρθηκαν και να αναζητήσουν βιογραφικά τους στοιχεία, πληροφορίες για το έργο τους αλλά και τους πιο χαρακτηριστικούς τους πίνακες, τους οποίους και εκτύπωσαν.
Στη συνέχεια παρουσίασαν τα αποτελέσματα της αναζήτησής τους και παρατηρώντας τα έργα του εκάστοτε ζωγράφου η ομάδα εξήγαγε συμπεράσματα για τα κύρια χαρακτηριστικά του κάθε ζωγράφου καθώς και για τα καλλιτεχνικά ρεύματα που επηρέασαν το έργο τους. Κατόπιν συλλογικής απόφασης επέλεξαν τους κύριους εκφραστές διάφορων καλλιτεχνικών ρευμάτων και ένα έργο, το οποίο θεωρούν ότι χαρακτηρίζει τον καθέναν από αυτούς.
Αφού δημιουργήθηκε μια λίστα καλλιτεχνών και πινάκων, ο κάθε μαθητής ανέλαβε να αναπαράγει με δικό του τρόπο ολόκληρο ή τμήμα ενός πίνακα που έτυχε κατόπιν κλήρωσης (βλέπε εικόνα 2 στο Παράρτημα Α). Τα παιδιά επέλεξαν τα υλικά τους και εργάστηκαν είτε μεμονωμένα είτε σε ζευγάρια.
Εικόνα 2: Τα παιδιά ζωγραφίζουν πίνακες μεγάλων ευρωπαίων ζωγράφων
Οι ζωγράφοι που επιλέχθηκαν ήταν οι εξής:
- 1.Μιχαήλ Άγγελος (Ιταλία) [31]
- 2.Πάμπλο Πικάσο (Ισπανία) [32]
- 3.Βίνσεντ βαν Γκογκ (Ολλανδία) [33]
- 4.Αλέκος Φασιανός (Ελλάδα) [34]
- 5.Γκούσταφ Κλιμτ (Αυστρία) [35]
- 6.Ρενέ Μαγκρίτ (Βέλγιο) [36]
- 7.Πωλ Γκωγκέν (Γαλλία) [37]
- 8.Πάουλ Κλέε (Γερμανία) [38]
- 9.Νταιρέν Αντρέ (Γαλλία) [39]
- 10.Άντερς Ζορν (Σουηδία) [40]
Τα έργα των μαθητών συνέθεσαν έναν ομαδικό πίνακα, ο οποίος δημιουργήθηκε με την τεχνική του κολάζ στο power point, με τίτλο «Καλλιτεχνική Ένωση» (βλέπε εικόνα 1 στο Παράρτημα Α) .
Οι πληροφορίες οι οποίες συλλέχθηκαν σχετικά με το βίο και το έργο των ζωγράφων, τα ζωγραφικά ρεύματα από τα οποία επηρεάστηκαν καθώς και σχετικά videos, τα οποία αναζήτησαν στο YouTube, αποτέλεσαν το περιεχόμενο διαφανειών στο power point και στη συνέχεια στη δημιουργία ενός περιοδικού με το πρόγραμμα FlipBookMaker και τον τίτλο «Το ατελιέ μου η Ευρώπη».
Δραστηριότητα 3η: Δημιουργία επιτραπέζιου παιχνιδιού «Φιδάκι»
Τα αγγλικά είναι η περισσότερο ομιλούμενη ξένη γλώσσα σε 19 από τα 25 κράτη μέλη όπου δεν είναι επίσημη γλώσσα (δηλαδή με εξαίρεση το ΗΒ και την Ιρλανδία) [10]. Με γνώμονα αυτό λοιπόν, η τρίτη και τελευταία δραστηριότητα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος της Αγγλικής Γλώσσας, από την υπεύθυνη εκπαιδευτικό του μαθήματος σε συνεργασία με την υπεύθυνη εκπαιδευτικό του προγράμματος. Η διάρκεια της δραστηριότητας ήταν πέντε διδακτικές ώρες και ολοκληρώθηκε εξ ολοκλήρου στη σχολική τάξη.
Στόχος του μαθήματος ήταν να αναπτύξουν οι μαθητές τη γνώση τους σε διαπολιτισμικά θέματα, όπως τα μνημεία σε σχέση με τις χώρες της Ευρώπης και τις πρωτεύουσες τους.
Οι επιμέρους στόχοι ήταν κυρίως γλωσσικοί και γνωστικοί, δηλαδή η προσπάθεια επικεντρώθηκε στο να εμπλακούν οι μαθητές να χρησιμοποιήσουν την Αγγλική γλώσσα για να μιλήσουν για τα μνημεία, ανακαλώντας στη μνήμη τους παλιές πληροφορίες σχετικά με αυτά δουλεύοντας διαθεματικά. Επίσης, να μάθουν καινούριο λεξιλόγιο σχετικά με μνημεία, χώρες και πρωτεύουσες και να διαβάζουν και να εντοπίζουν τις πληροφορίες, που τους χρειάζονται στο κείμενο, έτσι ώστε να ολοκληρώσουν τις δραστηριότητες που το συνοδεύουν. Τέλος, να εμπεδώσουν ότι έχουν μάθει παίζοντας ένα επιτραπέζιο παιχνίδι.
Χρησιμοποιήθηκε εκπαιδευτικό υλικό σχεδιασμένο από την υπεύθυνη εκπαιδευτικό του μαθήματος, όπως φωτογραφίες μνημείων και μικρά κείμενα για τα αντίστοιχα μνημεία με δραστηριότητες. Επίσης η εκπαιδευτικός δημιούργησε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, το γνωστό «Φιδάκι» σχεδιασμένο με φωτογραφίες μνημείων.
Περιγραφή Δραστηριότητας
Στο πρώτο μάθημα η εκπαιδευτικός ενέπλεξε τους μαθητές/τριες σε μία συζήτηση σχετικά με ποιες χώρες της Ευρώπης γνωρίζουν, τις πρωτεύουσες τους και τους παρουσίασε φωτογραφίες μνημείων. Τα παιδιά προσπάθησαν να βρουν ποια μνημεία αναγνώριζαν και να τα ταυτοποιήσουν με τις σωστές χώρες σε ένα ειδικά σχεδιασμένο φύλλο εργασίας (βλέπε Φύλλο εργασίας 1 στο Παράρτημα Β). Ο στόχος της δραστηριότητας αυτής ήταν οι μαθητές διαθεματικά να προσεγγίσουν το θέμα και να ανακαλέσουν προηγούμενες γνώσεις τους. Η χρήση φωτογραφιών κέντρισε το ενδιαφέρον τους.
Στο δεύτερο μάθημα τους ζητήθηκε να διαβάσουν μικρά κείμενα με φωτογραφίες που παρουσίαζαν διάφορα μνημεία της Ευρώπης, με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού στην κατανόηση του δύσκολου λεξιλογίου. Στη συνέχεια ζητήθηκε από τους μαθητές/τριες να διαβάσουν στα γρήγορα τα κείμενα και να αντιστοιχίσουν χώρες και μνημεία και μετά να ξαναδιαβάσουν τα κείμενα «σκανάροντάς» τα, έτσι ώστε να αντιστοιχίσουν τα μνημεία με τις σωστές πληροφορίες σε ένα φύλλο εργασίας που τους δόθηκε (βλέπε Φύλλο εργασίας 2 στο Παράρτημα Β).
Ο στόχος των δύο δραστηριοτήτων ήταν να αναπτυχθούν ικανότητες ανάγνωσης όπως γρήγορο διάβασμα (skimming) και «σκανάρισμα» κειμένου (scanning). Επίσης και στις δύο δραστηριότητες εφαρμόστηκε ομαδοσυνεργατική μέθοδος.
Εικόνα 3: Τα παιδιά παίζουν το επιτραπέζιο παιχνίδι «Φιδάκι»
Τέλος, οι μαθητές σε ομάδες των τεσσάρων και πέντε ατόμων, με την επίβλεψη της εκπαιδευτικούς τους, έπαιξαν το παιχνίδι «Φιδάκι» (βλέπε Εικόνα 3. Στο Παράρτημα Β), το οποίο σχεδιάστηκε ειδικά με μνημεία της Ευρώπης και οι κανόνες προσαρμόστηκαν στους στόχους της δραστηριότητας (βλέπε Κανόνες Παιχνιδιού στο Παράρτημα Β). Ο στόχος του παιχνιδιού ήταν η εμπέδωση της γνώσης με παιγνιώδη τρόπο.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Οι μαθητές /τριες ήρθαν σε επαφή με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, τα έργα μεγάλων ζωγράφων και έμαθαν για τα μνημεία κάποιων χωρών της ΕΕ με βιωματικές και παιγνιώδεις δραστηριότητες. Αυτό ενίσχυσε την επιθυμία τους για ταξίδια, τους έδωσε επιλογές για σπουδές στην Ευρώπη και μείωσε την αγωνία τους για ίσες ευκαιρίες εργασίας σε κάποιο κράτος της ΕΕ. Έμαθαν πολλά για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και απέκτησαν αντίληψη για τη λειτουργία της. Με αυτό τον τρόπο ενίσχυσαν την ευρωπαϊκή τους ταυτότητα και αντιλήφθηκαν ότι ο ευρωπαϊκός πολιτισμός έχει βαθιές επιρροές από την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά, γεγονός που έρχεται να αντισταθμίσει την ανασφάλεια που βιώνουν λόγω της οικονομικής κρίσης στον ελλαδικό χώρο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.https://www.ekem.gr/index.php?option=com_content&;view=article&id=324:eyropaikos-politismos-i-eyropi-ton-politismon&catid=15:2008-05-12-11-28-15&Itemid=68
2.https://www.ekem.gr/index.php?option=com_content&;view=article&id=324:eyropaikos-politismos-i-eyropi-ton-politismon&catid=15:2008-05-12-11-28-15&Itemid=68
3. https://europa.eu/legislation_summaries/culture/index_el.htm
4.https://www.ekem.gr/index.php?option=com_content&;view=article&id=324:eyropaikos-politismos-i-eyropi-ton-politismon&catid=15:2008-05-12-11-28-15&Itemid=68
5. https://europa.eu/pol/cult/index_el.htm
7.https://eurex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:41990X0703:EL:HTML
8.https://www.gscp.gr/ggpp_cms_files/dynamic/c206850/file/112%20information_el_GR.pdf
9. https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=509&;langId=el.
10.https://www.teachers4europe.gr/newsite/index.php?option=com_k2&;view=item&id=234:%CE%BF%CE%B9%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%89%CF%80%CE%B1%CE%AFCE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BF%CE%B9%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B5%CF%82%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82&Itemid=53
11. https://el.wikipedia.org/wiki/Big_Ben
12. https://en.wikipedia.org/wiki/Giant's_Causeway
13.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%84%CF%8C%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%85%CE%BC
14.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%B8%CE%B5%CE%BD%CF%8E%CE%BD%CE%B1%CF%82
15. https://www.inews.gr/184/o-mystiriodis-lofos-me-tous-stavrous-sti-lithouania-eikones.htm
20. https://directnews.gr/world/21117-eisriesenwelt-to-megalutero-sphlaio-pagou-ston-kosmou-foto.html
21.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%AC%CE%BB%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%84
24.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%AF%CE%BF
28. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%AD%CE%BB%CE%B1%CF%82
29. https://coolaristo.blogspot.gr/2012/02/paterswoldse-meer-lake-photos.html
30. https://diolkos.blogspot.gr/2012/07/miskolctapolca.html
36.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CE%B5%CE%BD%CE%AD_%CE%9C%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CF%81%CE%AF%CF%84
37.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%89%CE%BB_%CE%93%CE%BA%CF%89%CE%B3%CE%BA%CE%AD%CE%BD
38.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%AC%CE%BF%CF%85%CE%BB_%CE%9A%CE%BB%CE%AD%CE%B5
39.https://www.ygeiaonline.gr/index.php?option=com_k2&;view=item&id=39018:nteren_antre
40.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81%CF%82_%CE%96%CE%BF%CF%81%CE%BD
Διαβάστε επίσης: